Laten we eerlijk zijn. In zekere zin verkopen therapeuten en coaches lucht. Ik ook. Woorden, verhalen, hoop, betekenis, vertrouwen, visies en suggesties. Allemaal onzichtbare zaken die jij maar van ons moet aannemen. Coaching en therapie zijn hierom een lucratief beroep voor kwakzalvers, praatjesmakers en goedbedoelende fantasten. Hoe overtuigender de beloften klinken, hoe meer geld er rolt (Hallo, mensen van de Secret?). Er bestaat een spanning tussen de belangen van de coach en die van jou.
De ongemakkelijke paradox is: hoe sneller jij geholpen bent, hoe minder een coach aan jou verdient. Deze belangenverstrengeling kan onbewust het veranderingsproces vertroebelen. Er zijn genoeg mensen die de prettige afhankelijkheid van hun coach verwarren met ‘ik voel me lekker, dus ik ga vooruit’. De coach op zijn beurt kan de tevredenheid van zijn cliënt ten onrechte vertalen als ‘ik ben weer goed bezig zeg.’
Waarom is onafhankelijk onderzoek naar therapie belangrijk? Omdat het kaf van koren scheidt en coaches en therapeuten eerlijk en bescheiden houdt. Wetenschappelijk onderzoek hebben we het over. Want als je NIET meerdere proefpesonen test, deze vergelijkt met een controlegroep om het placebo-effect uit te sluiten dan weet je nog n.i.e.t.s. Eerlijk en objectief onderzoek houdt zich niet bezig met het bevestigen van de eigen vooroordelen en wensen (of het verdienen van geld), maar probeert vragen te beantwoorden als: Werkt het? Kan het beter? Waarom werkt het precies? Is er een alternatieve verklaring? Is het positieve effect meer dan alleen placebo? Kortom: wat blijft er van een techniek over zonder de mooie woorden en marketingpraat?
En, wat zegt de huidige wetenschap nou eigenlijk over de effectiviteit van therapie en coaching? (Oeps. Een beetje genant is het wel.) Hier komt het:
De rol van een coach of therapeut is nuttig, maar moet niet overschat worden. En dat geldt nog meer voor de techniek of specifieke methode. De ongemakkelijke waarheid is: ongeveer alle (erkende) therapieën en verandertechnieken zijn ongeveer even efficiënt. Zelfs als ze inhoudelijk erg van elk verschillen. De uiteindelijke magie komt blijkbaar voor het grootste gedeelte van jouzelf. Meestal na een periode van ploeteren en doorzetten. Het belangrijkste dat een therapeut of coach voor jou kan doen is dat jij gemotiveerd bent (en blijft) om dingen anders aan te pakken dan je tot nu toe gedaan hebt, en vertrouwen hebt in een nieuwe toekomst. Inzicht in jezelf en je valkuilen kan heel nuttig zijn, maar is vaak niet eens essentieel.
Voorzover een coach of therapeut jou hierbij kan helpen is hij zijn geld waard. De specifieke methode die hij gebruikt maakt daarbij niet eens zoveel uit. Als de coach maar genoeg zelf- en mensenkennis heeft, jou niet afhankelijk van hemzelf of de methode maakt, en jou juist stimuleert zelfstandig te experimenteren en kritisch te zijn (door niet alles zomaar aan te nemen, inclusief dat van hemzelf). Uiteindelijk ben je meer geholpen met een duwtje in de rug, dan een kruk.
Wil je meer inzicht in welke coach of behandelvorm nou het beste bij jou past? En welke coaches en therapeuten het wetenschappelijk gezien goed doen? Lees ook dit artikel.
